علی محمد طهماسبی بیرگانی روز شنبه در نشست با نمایندگان اتحادیه اروپا در حوزه محیط زیست، در محل اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان در اهواز بیان کرد: ستاد ملی گرد و غبار نقش هماهنگی بین ۱۵ سازمان و وزارتخانه را بر عهده دارد چرا که هماهنگی بین دستگاه‌ها در کشور یکی از معضلات جدی است.
به گزارش"تابناک" وی افزود: یکی از اقداماتی که می‌تواند در زمینه مقابله با گرد و غبار کمک شایانی باشد، هماهنگی بین دستگاه‌ها است.
مدیر کارگروه ملی مقابله با گرد و غبار کشور گفت: ایران به همراه چین در زمینه مقابله با گرد و غبار جزو کشورهای مطرح است.
وی ادامه داد: این کارگروه به مدت پنج سال برنامه اندازه گیری مستقیم گرد و غبار را با روش الگو برداری در دستور کار داشت که به نتایج مهمی نیز دست یافت.
طهماسبی گفت: انتظار می‌رود اعضای این هیأت اروپایی در طرح‌های بررسی آلودگی زیست محیطی با توجه به اهمیت گرد و غبار در کشور، بحث آلودگی را با آلودگی صنعتی اشتباه نگیرند.
وی همچنین به تبادل دانشجو در زمینه تحقیق و پژوهش برای پیشگیری از آلودگی‌های زیست محیطی و همچنین مقابله با گرد و غبار با کشورهای اروپایی اشاره کرد و از نمایندگان اتحادیه اروپا خواست تا در این زمینه نیز از این ظرفیت استفاده کنند.
وی افزود: تقریبا در خصوص منشاء، جهت باد و فرسایش خاک به اجماع رسیده ایم. در بحث گرد و غبار به نظر می رسد تثبیت خاک به روش طبیعی و تقویت پوشش گیاهی، بهترین گزینه است اما در این راه با چالش آب مواجه می شویم زیرا مدیریت آب بسیار موضوع مهمی است.
گودرزی بیان کرد: در تثبیت بیولوژیک کانونهای گرد و غبار، در خوزستان کارهایی مثل استفاده از جلبکها و باکتریها آغاز شده که در مرحله آزمایشگاهی است.
وی عنوان کرد: بخشی از منشاء آلودگی هوا به صنعت برمی گردد. با توجه به قدیمی بودن صنعت، چاره ای جز روشهای کنترلی نداریم و در بحث صنعت نیز باید از این روشها استفاه کنیم تا میزان آلاینده ها مهار شوند که در این زمینه نیز کارهایی انجام شده اما هنوز جای کار وجود دارد.
معاون محیط زیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست کشور ادامه داد: این حجم از آلایندگی عدد بالایی است و دولت ایران در تلاش است تا بتواند گازهای همراه را جمع‌آوری کند.
وی ادامه داد: یک مشکل دیگر که در کلانشهر اهواز با آن روبه رو هستیم، بحث ترافیک و حمل و نقل شهری است که این نیز آلودگی های خود را دارد چرا که خروجی اگزوز خودروها و سوختی که می‌سوزانند استاندارد نیست.
لاهیجان زاده گفت: همچنین یکی از مشکلاتی که ۱۲ سال گریبانگیر خوزستان است، بحث گرد و غبار است که این گرد و غبار تا سه سال پیش منشأ خارجی داشت اما در سه سال گذشته منشأ داخلی نیز به آن اضافه شده است.
وی بیان کرد: منشأ داخلی خشکسالی‌های مستمری بوده که در ۱۰ سال گذشته با آن روبه رو بوده‌ایم و منشأ خارجی نیز از کشورهای عراق، عربستان، اردن، سوریه و نیز آفریقا است.
معاون محیط زیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست کشور ادامه داد: یکی از دلایلی که در کشور عراق باعث بروز پدیده گرد و غبار شد، خشک شدن تالابهای بزرگ و معروف بین النهرین بود که این تالاب‌ها در عراق حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار مساحت دارند.
وی افزود: این تالاب‌ها در یک فرایند ۱۰ ساله از سال ۱۹۹۲ تا سال ۲۰۰۲ به صورت عمد توسط صدام رییس جمهوری معدوم عراق با اهداف نظامی خشکانده شد و در سال ۲۰۰۰ سازمان ملل خشک شدن تالابهای بین النهرین را به‌عنوان یک فاجعه محیط زیستی در جهان اعلام وآن را معادل از بین رفتن مساحت زیادی از جنگل‌های حوزه آمازون دانست.
وی ادامه داد: حدود ۱۰ سال است که موضوع گرد و غبار به مشکل آلودگی هوا در خوزستان اضافه شده که دولت برای کانونهای داخلی برنامه‌های مختلفی را مشخص کرده که یکی از برنامه‌های بزرگ مد نظر دولت احیای تالاب‌ها است که در خوزستان نیز این برنامه‌ها با جدیت بیشتری دنبال می‌شود.
لاهیجان زاده گفت: اکنون تالاب هورالعظیم و شادگان در خوزستان به نسبت سال های گذشته تا اندازه زیادی به شرایط مطلوب خود بازگشته‌اند.
وی بیان کرد: در سالهای گذشته خشکسالی شدیدی در خوزستان حاکم بود و کوچک‌ترین باد، توفان گرد و غبار زیادی در منطقه ایجاد می‌کرد و این باعث می‌شد که در اهواز و سایر شهرهای خوزستان با تعطیلی مدارس و ادارات روبه رو شده و کارهای عمومی مردم بر زمین بماند.
معاون محیط زیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست کشور گفت: گرد و غبار به شدت به کشاورزی خوزستان نیز آسیب وارد کرد و عمده محصولات از بین رفت و از نظر بهداشت و سلامت نیز بسیاری از مردم دچار بیماری‌های تنفسی شدند.
وی افزود: مهمترین حادثه ناشی از گردو غبار در زمستان ۱۳۹۵ اتفاق افتاد که باعث شد همزمان با توفان گرد و غبار مقداری بارندگی رخ دهد و این امر خطوط انتقال برق را به شدت با مشکل اساسی روبه رو کرد و قطعی برق گسترده‌ای در خوزستان ایجاد شد.
محمدجواد اشرفی سرپرست اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان اظهار کرد: جلسه امروز در راستای همکاریهای علمی و آموزشی ایران و اتحادیه اروپا است. از سال ۲۰۱۷ تفاهم‌نامه‌ای بین ایران و اتحادیه اروپا در راستای آموزش و انتقال تکنولوژی‌های نوین در زمینه‌های مختلف منعقد شد که امروز در زمینه مدیریت آلودگی هوا و فردا در زمینه مدیریت پسماند و نحوه انتقال تکنولوژی و آموزش بین ایران و اتحادیه اروپا با همکاری متخصصین کشورهای فنلاند، اتریش و آلمان گفت و گوهایی داریم.
وی افزود: همچنین امروز از کانونهای ایجاد آلودگی در بخش گرد و غبار و صنعت بازدید و نقطه نظرات و پیشنهاداتمان را ارائه کردیم. متخصصین اروپایی نیز با شناخت نسبی شرایط آلودگی در اهواز، نظرات خود را ارائه کردند.
اشرفی در خصوص خروجی این جلسات، گفت: فردا کارگروه مدیریت پسماند برگزار خواهد شد که جمع‌بندی نهایی این جلسات را در تهران به اتفاق رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، و وزارت‌خانه‌ها و سازمانهای مرتبط در خصوص آلودگی هوا خواهیم داشت.
سرپرست اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان در خصوص وضعیت کانونهای گرد و غبار استان، بیان کرد: هفت کانون گرد و غبار با مساحت بیش از ۳۵۰ هزار هکتار در خوزستان شناسایی شده است که کانون شماره ۴ در جنوب و جنوب شرقی اهواز در رتبه اول از لحاظ استعداد خیزش گرد و غبار است.
وی افزود: با توجه به اثرات نامطلوب این کانون گرد و غبار بر زندگی مردم اهواز، کنترل و مدیریت این کانون اولویت نخست است. کانون جنوب شرق اهواز ۱۱۲ هزار هکتار مساحت دارد که در فاز نخست با زیر کشت رفتن ۲۰ هزار هکتار از مساحت این کانون در سالهای ۹۶ و ۹۷ سعی کردیم بخش قابل توجهی از این محدوده کانون گرد و غبار را کنترل کنیم.
اشرفی ادامه داد: سعی کردیم با اعمال روشهای مدیریتی از قبیل مدیریت چرا و رهاسازی آب در برخی از بخشها، اثرات نامطلوب این پدیده حداقل برسانیم.
وی بیان کرد: با توجه به بارندگی‌های بهار امسال، بخش‌های قابل توجهی از تالابهای خوزستان آبگیری شدند اما با توجه به آغاز فصل گرما و تبخیر بالا، متاسفانه به تدریج رطوبت خاک در حال از بین رفتن است.
سرپرست اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان عنوان کرد: بر اساس اعلام سازمان هواشناسی تا 20 روز آینده خاک کانون شماره 4 از نظر شرایط رطوبتی به حالت اولیه یعنی به شرایطی مانند سالهای 96 و 97 برمی‌گردد به طوری که این امکان وجود دارد که با کمترین وزش باد بین چهار تا شش متر بر ثانیه شاهد خیزش گرد و غبار و وقوع پدیده گرد و غبار در سطح اهواز و حتی خوزستان خواهیم بود.
وی گفت: مناسبترین راهکار برای مقابله با گرد و غبار، کاشت نهال است که کار در این راستا ادامه دارد. دولت با محوریت سازمان حفاظت محیط زیست کشور و همکاری بین بخشی وزارتهای کشاورزی و نیرو، اهتمام ویژه‌ای برای کنترل و مدیریت این مساله دارد و اعتبار قابل توجهی در این زمینه هزینه شده است.
اشرفی تصریح کرد: احداث کانال 60 کیلومتری برای هدایت آب کارون جهت تامین آب مناطق نهال کاری شده و غرقابی کردن زمینهای مستعد خیزش گرد و غبار، یکی از این اقدامات در این راستا است.
